تشخیص نشانگرهای بیماری آلزایمر با روشی جدید

این نشانگر زیستی که تاو مشتق از مغز یا BD-tau نام دارد، از آزمایش‌های خون تشخیصی فعلی که برای تشخیص بالینی تخریب عصبی مرتبط با آلزایمر استفاده می‌شود، بهتر عمل می‌کند. این نشانگر خاص برای بیماری آلزایمر است و به خوبی با نشانگرهای زیستی تخریب عصبی آلزایمر در مایع مغزی نخاعی (CSF) ارتباط دارد.

دکتر “توماس کاریکاری”(Thomas Karikari) نویسنده ارشد این مطالعه گفت: در حال حاضر، تشخیص بیماری آلزایمر نیاز به تصویربرداری عصبی دارد. این آزمایش‌ها گران هستند و بسیاری از بیماران، حتی در ایالات متحده، به اسکنرهای ام آر آی و برش‌نگاری با گسیل پوزیترون دسترسی ندارند. دسترسی داشتن به این موارد یک مسئله مهم است.

در حال حاضر، برای تشخیص بیماری آلزایمر، پزشکان از دستورالعمل‌هایی استفاده می‌کنند که در سال ۲۰۱۱ توسط موسسه ملی پیری و انجمن آلزایمر تنظیم شده است. این دستورالعمل‌ها که چارچوب AT(N) نامیده می‌شود، مستلزم تشخیص سه جز متمایز از نشگانگرهای آسیب‌شناسی آلزایمر (وجود پلاک‌های آمیلوئید، پیچیدگی‌های تاو و تخریب عصبی در مغز )با تصویربرداری یا با تجزیه و تحلیل نمونه‌های مایع مغزی نخاعی است.

 کاریکاری گفت که توسعه ابزارهای ساده برای تشخیص علائم آلزایمر در خون بدون به خطر انداختن کیفیت ازمایش، گام مهمی در جهت بهبود دسترسی است. مهمترین کاربرد نشگانگرهای زیستی خون بهبود زندگی مردم و بهبود اعتماد به نفس بالینی و پیش بینی خطر و تشخیص زودهنگام بیماری آلزایمر است.

روش‌های تشخیصی کنونی خون می‌توانند بادقت ناهنجاری‌های موجود در آمیلوئید بتا پلاسما و شکل فسفریلاسیون تاو را تشخیص دهند و دو مورد از سه علامت لازم برای تشخیص مطمئن آلزایمر را بررسی کنند. اما بزرگترین مانع در استفاده از چارچوب AT(N) برای نمونه‌های خون، دشواری تشخیص نشانگرهای تخریب عصبی است که مختص مغز هستند و تحت تأثیر آلاینده‌های گمراه‌کننده تولید شده در سایر نقاط بدن نیستند. به عنوان مثال، سطح نور نوروفیلامنت خون در بیماری آلزایمر، پارکینسون و زوال عقل افزایش می‌یابد و در هنگام تلاش برای تمایز بیماری آلزایمر از سایر بیماری‌های عصبی، بررسی آن مناسب است. از سوی دیگر، تشخیص تاو در خون نسبت به نظارت بر سطوح آن در مایع مغزی نخاعی بهتر است.

کاریکاری و همکارانش از جمله دانشمندان دانشگاه گوتنبرگ، سوئد با بکارگیری دانش خود در حوزه زیست‌شناسی مولکولی و بیوشیمی پروتئین‌های تاو در بافت‌های مختلف مانند مغز، تکنیکی را برای تشخیص انتخابی BD-tau، ابداع کردند. برای انجام این کار، آنها یک آنتی بادی ویژه طراحی کردند که به طور انتخابی به BD-tau متصل می‌شود و به راحتی در خون قابل تشخیص است. آنها آزمایش خود را در بیش از ۶۰۰ نمونه بیمار از پنج گروه مستقل از جمله بیمارانی که ابتلایشان به بیماری آلزایمر پس از مرگشان تأیید شد و همچنین بیمارانی که کمبود حافظه نشان دهنده آلزایمر در مراحل اولیه است، انجام دادند.

آزمایش‌ها نشان داد که سطوح BD-tau در نمونه‌های خون بیماران مبتلا به آلزایمر با استفاده از روش جدید با سطوح تاو در مایع مغزی نخاعی مطابقت دارد و به طور قابل اعتمادی آلزایمر را از سایر بیماری‌های عصبی متمایز می‌کند. سطوح BD-tau همچنین با شدت پلاک‌های آمیلوئید و درهم‌تنیدگی‌های تاو در بافت مغز که از طریق آنالیزهای کالبد شکافی مغز تأیید شد، مرتبط بود.

کاریکاری گفت: نیاز زیادی به تنوع از نظر رنگ پوست، از نظر زمینه اجتماعی و اقتصادی در تحقیقات بالینی وجود دارد. برای تولید داروهای بهتر، کارآزمایی‌ها نیاز به ثبت نام افراد با بیماری های زمینه‌ای مختلف دارند و نه فقط کسانی که در نزدیکی مراکز پزشکی دانشگاهی زندگی می‌کنند. این آزمایش خون ارزان‌تر، ایمن‌تر و آسان‌تر است.

یافته‌های این مطالعه در مجله ” Brain” منتشر شد.